Een lezing over de geschiedenis van NSU
Woord vooraf
Er is veel over grote automobiel- en motorfietsmerken geschreven.
Over de geschiedenis van het merk NSU nog maar weinig.
Met mijn boek NSU 1873-1984 Von Hochrad zum Automobiel,
wil ik dit hiaat in de geschiedschrijving opvullen, omdat dit het verhaal betreft van een merk dat over een periode van meer dan honderd jaar geprobeerd heeft de mens mobiel te maken.
Het verhaal begint in een tijd dat de techniek zich gaat bemoeien met het in beweging zetten van het wiel. NSU is, met grote ijver, inzet en vindingrijkheid op dit gebied, één van de pioniers geweest.
De afgelopen honderd jaar is een document over het gemotoriseerde vervoer geworden waarbij de hoofdletters NSU niet alleen staan voor een firmanaam, NSU is een begrip in motorische voortbeweging geworden.
Peter Schneider
22 maart 1986
Inleiding
Christian Schmidt en Heinrich Stoll richten een werkplaats in
Het verhaal begint in de goede oude tijd 1873, als twee ondernemende 'Schwaben', Christian Schmidt en Heinrich Stoll, in Riedlingen aan de Donau een werkplaats inrichten waar breimachines gefabriceerd worden. Een groot waterrad, in beweging gezet door de stromende Donau, zorgt voor de aandrijving van de bij de productie benodigde machines.
De twee mannen hadden goed in de gaten, dat in het Zuid-Württenbergische gebied de textielindustrie opbloeide en dat er dus dringend behoefte was aan breimachines. Er kon veel geld mee verdiend worden.
Heinrich Stoll verliet de zaak in 1876 en vertrok naar Reutlingen en stichtte daar een eigen breimachinefabriek.
Ondanks grote successen in de breimachinehandel, kwam Christian Schmidt tot de conclusie dat de fabriek te klein was, evenals het vermogen van het waterrad.
1. Naast de breimachinehandel begint het met rijwielen
In 1880 verlaat Schmidt Riedlingen en vertrekt naar Neckarsulm, waar hij een oude vervallen houtzagerij koopt, voor de prijs van 18.000 goudmark. Met twee medewerkers en zeven arbeiders begint hij tegen het eind van dat jaar weer met de productie van breimachines.
In augustus 1890 werd een nieuwe prijslijst uitgegeven. De kwaliteit van de breimachines was onovertroffen en zij waren makkelijk te bedienen en duurzaam. Geschikt voor katoen, wol en zijde. Vlak- en rondbreien in rechte en verschoven patronen. Naast de standaard breimachines maakten men ook Industrie-breimachines voor brede artikelen zoals autodekens, jassen, vesten en damesomslagen. Ook werden aanverwante machines gemaakt zoals spoelmachines en naaimachines voor breifabrikaten, zonder of met motoraandrijving.
Men had ook een reparatieafdeling. Alle soorten reparaties werden direct en voordelig uitgevoerd, verzending vanaf “loco Bahnhof Neckarsulm”.
In de fotogalerij 2 breimachines en de prijslijst-titelpagina uit augustus 1890.
De zuidgevel van de nieuwe breimachinefabriek in Neckarsulm,
waar vanaf 1880 tot 1892, breimachines gebouw werden.
In februari 1884, op 39-jarige leeftijd, overleed Christian Schmidt.
Pentekening Hans Homburg
In 1886 komt men in Neckarsulm op het idee, een nieuwe trend te volgen. Het fietsen begon razend populair te worden. Men ging over tot de productie hiervan. De eerste dertig fietsen waren zogenaamde 'Hochräder' type Germania, waarop alleen acrobaten zich met allerlei 'kunsten' konden voortbewegen. Het logische gevolg werd de bouw van een veiligheidsfiets.
Het eerste type 'Hochrad' type Germania werd geproduceerd in 1886.
Op de voorgrond de veiligheidsfiets Pfeil met als bouwjaar 1888.
Pentekening Hans Homburg
Deze nieuwe modellen, Pfeil en Gazelle, waren een schot in de roos. De vraag naar deze rijwielen was zo groot, dat in 1888 het bedrijf uitgebreid moest worden. Een jaar later produceren 60 werknemers, 200 fietsen.
Het begrip optimaal werkklimaat begreep men toen ook maar al te goed. Gottlob Banzhaf, die Schmidt's werkplaats omgetoverd had in een grote fietsenfabriek, verzorgde reeds in 1886 voor het personeel een bedrijfsuitje met de Schwäbische spoorwegen.
2. Eerste knipoog naar de automobielbouw
Door de hoge kwaliteit van hun precisie-producten verkregen de Neckarsulmer 'fietsenmakers' al snel een goede naam. Als eerste Württenbergische fietsenfabriek verwierf men een rijke ervaring in de fabricage en bewerking van staalbuis en wielnaven. Deze ervaring was zo bekend, dat zelfs Daimler en Maybach, het chassis van hun motorwagen bij N.S.U. lieten vervaardigen. Op 11 december 1888 had de technische directeur Ludwig Zeidler de bouwtekening klaar.
Nieuw was de besturing en het idee, koelvloeistof voor de motor in het buizenchassis te laten circuleren. Twintig van deze 'Stahlradwagens' werden naar Cannstatt verkocht waar de geniale Maybach alleen nog maar de Daimlermotor en de aandrijving moest inbouwen. In 1889 was deze buizenframeconstructie op de eerste automobiel tentoonstelling de grote wereldsensatie. Topsnelheid 22 km/uur. Prijs 4000 Mark. Parijs stond op zijn kop.
Kwaliteit alleen voldoet niet meer. Er moet een klinkende merknaam komen, niet alleen voor rijwielen, maar ook voor de afzonderlijke fietsonderdelen zoals trappers, naven en crankstellen die aan andere firma's verkocht werden.
De Neckarsulmer fabrikanten nemen eenvoudig drie hoofdletters uit de plaatsnaam en plaatsen die tussen de takken van het gewei uit het Württenbergische Staatswapen.
Als merknaam kiest men N.S.U. im Hirschhorn
N.S.U. het merkteken is geboren. Vanaf nu komen alle onderdelen onder de beschermde naam 'N.S.U. im Hirschhorn' op de markt.
De rijwielhandel begint te bloeien. Men keek optimistisch in de toekomst. In Neckarsulm werden 5281 rijwielen vervaardigd. Deze werden nog allen met de hand gemaakt en dat was duur. Een rijwiel kostte 200 goudmark. Dan komt het slechte nieuws uit Amerika. Door grote seriebouw kunnen de Amerikanen hun producten voor 80 mark op de markt brengen. Door deze 'dumpprijzen' kwam een einde aan veel Duitse ondernemingen. Ook de Neckarsulmer Fahrrad Werke, met 420 man personeel en een aandelenkapitaal van 1 miljoen goudmark, leed onder de Amerikaanse concurrentie. Men had zich verkeken op het eigen uitgebreide verkoopprogramma.
In 1900 werden in totaal 25 verschillende hand-vervaardigde N.S.U modellen op de markt gebracht.
3. Neckarsulmer motorfietsen rondom de eeuwwisseling
Met de begeerde titel van hofleverancier en jarenlange ervaring in het vervaardigen van rijwielen op zak, komen de heren van de directie, rondom de eeuwwisseling met het moedige besluit om motorfietsen te gaan produceren.
De eerste Neckarsulmer motorfietsen (Neckarsulm was de officiële merknaam) werden geleverd met een Zwitserse Zedel-motor van 1,5 pk. Ze zagen er in die tijd uit als gewone fiets, met de motor voor de trappers.
De eerste N.S.U. motorfiets, het 'Neckarsulmer Motorrad' uit 1901 met de Zedler-motor. De motorfiets woog ongeveer 40 kg en bereikte een snelheid van 35-40 km/uur. Merkplaat hiernaast.
In 1903 werd een volledig zelfgebouwde motorfiets op de markt gebracht. Op de plaats waar normaal de Zedel-motor geplaatst werd, prijkte nu een motor van eigen fabrikaat. Het Neckarsulmer Motorrad.
Ook op advertentiegebied liet men zich niet onbetuigd: “Wij hebben besloten,
om voor de man die al zijn zenuwen in bedwang heeft, een snelle, 3 pk sterke motorfiets te bouwen. Men kan er ook langzaam op rijden!”
N.S.U. 2,5 pk 1905 van Bernd Tafel
In augustus 2005 heeft hij een rit van Bockel
(Hamburg) naar Neckarsulm gereden (700 km) vanwege de motorleeftijd van 100 jaar!
Na 12 maanden verlieten 2.228 motorfietsen de fabriekshal. Ondernemingslust werd rijk beloond. Nu volgden de jaren van vruchtbare technische ontwikkeling. In 1905 bracht een watergekoeld, ketting aangedreven model reeds 4 pk op het achterwiel. Ook was er een speciaal zijspanmodel, eveneens de eerste V-twin motor met een opbrengt tot 5,5 pk. In 1906 was een 2-versnellingsnaaf leverbaar. Vering werd ook als zeer belangrijk gezien. Men experimenteerde in deze tijd al met een verende voorvork, waarmee testrijders zich van een 16-tredige trap moesten storten.
In Duitsland vinden de eerste motorsport gebeurtenissen plaats.
Er bestond veel interesse voor, coureurs werden voor gek versleten.
In 1908 het eerste wereldrecord. 180,5 km/uur met een 7,5 pk sterke 2-cilinder. Een jaar later reed Lingenfelder in Los Angeles met een N.S.U. een nieuw wereldrecord van maar liefst 124 km/uur. Door dit succes bloeide de export naar de Verenigde Staten op.
Foto in Neckarsulm 17-06-2006 - N.S.U. 3 pk uit 1911, 396 cc viertact, 80 km/u
4. Initiatieven in de richting van de automobielbouw
De tweewielerhandel draaide goed. N.S.U. had reeds veel nieuwe wegen ingeslagen en men besloot om auto's te gaan bouwen. In het jaar 1906 maken de eerste Neckarsulmer Motorwagens de straten onveilig.
De stap richting automobielbouw is gezet. Het jaar daarna heeft de fabriek het programma met 3 nieuwe modellen uitgebreid. Deze werden tentoongesteld op de Berlijnse Automobieltentoonstelling I.A.A.. De auto's waren uitgerust met 4-cilinder motoren van 12 tot 20 pk. In deze motoren waren veel nieuwe ontwikkelingen verwerkt. De hoge kwaliteit op technisch gebied van het merk N.S.U. kon, volgens de Neckarsulmer autobouwers, alleen met de concurrentie vergeleken worden als de verschillende merken in wedstrijden elkaar 'bestreden'.
In 1909 werd ingeschreven voor de 2e Prinz Heinrich rally. Niet de topcoureurs van het 'Neckarsulmer Fahrrad Werke AG. team', maar de fabrieksdirecteur Karl Schmidt zelf, leidde zijn ploeg naar de overwinning.
Na 1.836 strafpuntvrije kilometers konden de 3 gestarte equipes met hun 10/20 pk tourwagens bij de finish een zilveren onderscheiding in ontvangst nemen.
Voor N.S.U., als jonge automobiel producent, een geweldige resultaat.
NSU Doppel-Phaeton-Sport op een illustratie uit 1911.
Op de achtergrond een motorfiets en een fiets.
De NSU-Sportphaeton is gebouwd vanaf 1906.
Op de Berlijnse I.A.A. werd het nieuwe type 8/24 pk, een middenklasser, 'Doppelphaeton' tourwagen met Torpedo-carrosserie, geshowd.
Voor dit model werd ook meteen een nieuwe radiatorgrillvorm ontworpen. Voorheen was de wat rechthoekige grille, van de Belgische Pipe afgeleid.
De nieuwe grill was ovaal, waardoor een slanker effect verkregen werd.
Met dit type verdwijnt ook de naam 'Neckarsulm' van de auto en komt daar de afkorting N.S.U. of NSU voor in de plaats.
Begin twintiger jaren loopt de zaak op volle toeren en gaan de zaken goed. In het jubileumjaar 1923 bouwen 4.070 N.S.U. werknemers iedere 2 uur een automobiel, iedere 20 minuten een motor, in 5 minuten een fiets en iedere 30 seconde een vrijloopnaaf. Het automobielprogramma omvat 3 modellen. De kleine 5/15 pk 4-cilinder, de beschreven 8/24 pk en de grote 14/40 pk. De N.S.U. automobielen hadden, net als alle concurrenten, een spits toelopende radiatorgrille, een uitgebreid elektrisch systeem, met licht en startmogelijkheden en veilige remmen rondom.
5. Lauwerkransen op sportgebied voor N.S.U.
N.S.U. heeft zich altijd met racerij bezig gehouden. Na de eerste wereldoorlog werden de activiteiten op dit gebied weer opgepakt. In 1923 en 1924 bouwde men op basis van de standaard 5/15 pk, een 1,3 liter sportwagen. Deze sportwagen, die ook voor de gewone man te koop was, heeft vele successen geboekt. Vooral op het Avus (Automobil- Verkehrs- und Übungsstraße) circuit werden veel wedstrijden gewonnen.
In 1923 bezetten de N.S.U. sportwagens de eerste 3 plaatsen in de eindrangschikking van de 'kleinauto-klasse' en bereikten daarbij een gemiddelde snelheid van 120 km/uur. Dit was een opzienbarende prestatie. Klöble, Scholl en Seifert.
« Klik voor vergroting
Tijdens de Berliner Avus in 1923 reden de N.S.U.'s iets te snel voor de fotograaf, met hun snelheid die meer dan 120 km/uur was
Dan komen er nog 2 jaren die bol staan van de sportieve prestaties.
De Neckarsulmer race-afdeling had voor de jaren 1925 en 1926 de ontwikkeling van de 4-cilinder sportmotoren stopgezet. Men was zich gaan toeleggen op de ontwikkeling van een 1,5 liter 6-cilinder motor, die later in serieproductie moest gaan. De nieuwe geconstrueerde racewagen produceerde met een compressor, een vermogen van 60 pk, wat hem een topsnelheid bezorgde van 175 km/uur.
Sportevenementen waren zo belangrijk geworden dat deze beker de naam kreeg van de net aangetreden Paul von Hindenburg, Rijkspresident van 1925-1934.
Georg Klöble achter het stuur en Ernst Islinger in de zo succesvolle
N.S.U. 6-cilinder compressor racewagen.
Volledig onbekend met dit prototype, die zelfs niet goed had proefgedraaid, nam August Momberger, werkzaam bij N.S.U. deel aan de 'Grote Prijs van Duitsland' in 1925, op het klassieke circuit in de Taunus. Momberger won met grote voorsprong, tot grote verrassing van een ieder, het overall-klassement van dit zeer belangrijke evenement, vóór de bekende favoriete merken als Mercedes, Bugatti en NAG.
Een jaar later bij de “Grote Prijs van Duitsland” op het AVUS circuit, kon N.S.U. deze verrassingsoverwinning niet herhalen. Wel eindigde N.S.U. in zijn eigen klasse, de 1,5 liter, op de eerste 4 plaatsen. George Klöbe werd in de totaal-randschikking 5e met een goed wedstrijd gemiddelde van 128,8 km/uur.
Uiteindelijk was het 6-cilinder motorblok ontwikkeld voor de dagelijkse markt.
In 1927 werd de tourwagen op de banden gezet met een 6-cilinder onder de motorkap. De 1,5 liter motor werd opgeboord tot 1.800 cc en daarmee kwam het vermogen op 34 pk bij 3.000 toeren per minuut met een top van ongeveer 100 km/uur. Met deze 6-cilinder rondde N.S.U. het programma naar boven af. Helaas volgde deze auto de wereldcrisis op de voet. Een crisis die N.S.U. goed doorstaan heeft. Maar de besproken 6-cilinder was voor lange tijd de laatste N.S.U. auto die gemaakt werd.
Onder het motto 'gezondheidssanering' werd de autoproductie in 1929 stopgezet. De complete fabriekshallen in Heilbronn werden door Fiat overgenomen.
De Turijners richten de nieuwe firma 'N.S.U. Automobiel AG.' op.
Twee jaar na het stopzetten van de productie van automobielen lijkt het erop alsof N.S.U. toch met een nieuw model op de markt komt. Dr. Ferdinand Porsche ontwikkelde voor N.S.U. een lucht gekoelde 4-cilinder. Een model waar de motor achterin geplaatst was. Met 3 prototypes van deze Porsche-N.S.U. type 32 werden geweldige resultaten geboekt, totdat Dr. Porsche van regeringswege de opdracht krijgt een firma onafhankelijke automobiel te bouwen. Deze auto zou gebouwd worden in een nieuw gigantisch fabriekscomplex en een nieuwe naam opgeplakt krijgen. Dat gebeurde dan ook, het type 32 werd... de Volkswagen.
6. Walter Moore en Tom Bullus bezorgen N.S.U. een nieuwe glans
Met behulp van uitgebreide saneringsplannen en het invoeren van de lopende band weet N.S.U., wat betreft de motorfietsfabricage, het hoofd boven water te houden. In Neckarsulm werden alleen nog maar motorfietsen geproduceerd. Goede, goedkope en snelle.
NSU 502 T 2-cilinder 498 cc, 10 pk, 155 kg topsnelheid 100 km/u - 1924-1927.
In 1929 komt Walter Moore uit Engeland naar de motorstad. Zijn nieuwe constructies ademen de Engelse sfeer uit. Moore neemt de jonge talentvolle Engelse coureur Tom Bullus mee naar Duitsland. Deze jongeman wordt op racemachines razend populair. Door grote aantallen overwinningen maakt Bullus de door Moore ontwikkelde N.S.U. Königswellemotor beroemd.
De van de race-versie afgeleide sportmotor krijgt dan ook de naam 'Bullus-N.S.U.'. De modellen die hiervan afgeleid zijn, zijn de OSL-seriesport-machine van 200 t/m 600 cc. Deze motoren waren in de verkoop bijzonder succesvol. De N.S.U. 500 Super-Sport behaalde in de 30-er jaren met Tom Bullus in het zadel vele overwinningen. Maximum snelheid 140 km/uur.
De N.S.U. Quick wordt volksmotor nummer 1. Prijs 290 Mark. Een motor voor heren en een speciaal model voor dames! Dit type zorgt ervoor dat N.S.U. naast D.K.W. de grootste motorproducent ter wereld wordt.
Een jaar voor het uitbreken van de 2e Wereldoorlog (1938) verlaten 63.000 motoren en 136.000 fietsen de fabriek, welke is gelegen aan de rivieren de Sulm en de Neckar. Bij de 'N.S.U. werker' ligt tijdens deze oorlog het accent meer op de productie voor het vaderland dan op de ontwikkeling van nieuwe ideeën. Speciaal voor het leger, wordt vanaf 1940, een Kettenkraftrad gebouwd. De aandrijving geschiedt door een 1,5 liter Opel Olympia motor van 36 pk. Deze Kettenkraftrad wordt tot 1948 geproduceerd en bereikt een productieaantal van 7813 stuks.
7. Een nieuwe start met goede ideeën
In 1946 worden, onder de nieuwe leiding van generaal-directeur Walter E. Niegtch, directeur Victor Frankenberger en chef-constructeur Albert Roder, de mouwen weer opgestroopt. Twee jaar later kunnen 3000 werknemers vol optimisme, het 75-jarig bestaan van hun 'Fahrrad' vieren. Met de eerste motorconstructie van na de oorlog, de NSU Fox, gaat Albert Roder zijn eigen weg. Hij is de vader van het geperste frame en de 'beruhigte Luft' (niet wervelende aanzuiglucht), de nieuwe richting in de NSU motorenbouw. Door de aantrekkende conjunctuur, treedt een grote vraag naar NSU producten op.
NSU Konsul I 351 en op de achtergrond de populaire NSU 251 OSL Touren-Sportmotorrad. 67.442 stuks gemaakt van 1933 tot 1952.
Ook bij de motorfiets zijn de lijnen erg belangrijk en juist de mooie lijnen vinden we terug bij de NSU Fox. En dat bracht meteen de leus: “wart auch du auf N.S.U.” op de reclame-posters of “Fixe Fahrer Fahren Fox”.
8. Stijgende sterren: Werner Haas, H.P. Müller en Rupert Hollaus
Waar NSU rijdt, strijdt men om de eerste plaats! Zo oriënteren de toeschouwers zich bij de onvergetelijke race-seizoenen 1953 en 1954.
Met NSU wordt Werner Haas de meest succesvolle motorcoureur.
Hij wordt 3 keer wereldkampioen, 2x in de 250 cc op de Rennmax
en 1x op de Rennfox 125 cc, en 4 keer Duits kampioen.
In het race-seizoen 1954 komt NSU uit in 24 wedstrijden en wint evenveel keren. Bij de laatste Grand Prix van 1954, op het gevaarlijke Monza-circuit in Italië, verongelukt Rupert Hollaus bij de training van de 125 cc klasse, terwijl hij op dat moment al wereldkampioen was. Na dit dodelijke ongeluk, trekt NSU zijn fabrieksteam terug uit de internationale race-sport.
In 1954 wordt H.P. Müller op een Sportmax nog wel wereldkampioen in de
250 cc klasse, met onofficiële steun van de fabriek.
In de lijst van wereld-snelheidsrecords kwamen we NSU al tegen in 1909 met de waanzinnige snelheid van 124 km/uur. In 1951 laat Wilhelm Herz de naald van de teller tot 290 km/uur oplopen. In 1954 verschijnt de naam Gustav Adolf Baumm op de recordlijst. In de klasse 50 cc tot 100 cc verbetert hij 11 records met zijn 'vliegende ligstoel'. Tezamen met NSU bouwde Baumm deze recordmachine, die toen al met grote afstand ten opzichte van de concurrentie, de laagste luchtweerstand had van alle ooit gebouwde voertuigen. De bijnaam 'fliegende Liegestuhl' dankte het voertuig aan de zitpositie van zijn bestuurder. Men lag achterover in het projectiel en dit gaf problemen met de besturing. Het is ook niet vreemd, dat op een dag tijdens een demonstratierit, Baumm zich letterlijk en figuurlijk tegenkwam en verongelukte hierbij.
In de zomer van 1956 brullen op de zoutvlakte van Bonneville USA weer de motoren. Wilhelm Herz en H.P. Müller breken alle snelheids-records!
Het absolute snelheidsrecord wordt door Herz op 339 km/uur gebracht.
In de borrelglaasjes-klasse van 50 cc bereikt H.P. Müller een tijd, die experts en toeschouwers niet voor mogelijk houden. In zijn 'Baummschen Liegestuhl' komt hij op het zout tot een snelheid van 196 km/uur.
NSU de grootste tweewielerproducent van de wereld
Ook de verkoop snelt naar records. De productie stijgt van jaar tot jaar.
In 1953 wordt de 100.000 stuks-grens overschreden. Een jaar later heeft de productie zich al verdubbeld, 201.439 tweewielers verlaten de fabriek. Het hoogtepunt wordt het jaar 1955, waar de record-productie van 350.000 2-wielers bereikt wordt, waarmee NSU 's werelds grootste motorproducent is.
De Fox, Lux en Max zijn de verkoopsuccessen.
NSU Lambretta 1951-1956
Aan de motorfiets modellenlijn wordt in 1951
de in licentie gebouwde Lambretta scooter toegevoegd en later de NSU Prima. Met deze spectaculaire resultaten gaat de tweewieler-explosie zijn einde tegemoet.
In het welvaart-tijdperk heeft het troetelkind van de familie, chroom en glans rondom en staat op vier wielen.
‹ KLIK voor vergroting
NSU neemt afscheid van het motorfietstijdperk
In totaal werden 2.284.485 motorfietsen en 1.742.838 fietsen gebouwd sinds de oprichting van de firma in Neckarsulm. NSU motorfietsen, die door sport en het dagelijks gebruik bekendheid genoten, worden niet meer gemaakt.
Natuurlijk heeft deze wereldberoemde naam meegeholpen om de NSU automobielbouw tot ontwikkeling te brengen en daardoor heeft men op dit gebied vrij snel vaste voet aan de grond verkregen.
9. De rotatiemotor stelt nieuwe maatstaven
Na bijna 30 jaar onderbreking verschijnt in 1957 de 'Kleinwagen Prinz', met luchtgekoelde 2-cilinder motor achterin en zo'n 20 pk op zak. De goede contacten tussen NSU directie (o.l.v. Gerd Stieler von Heydekampf) en de uitvinder, afdichtingsexpert Felix Wankel, leiden tot de bouw van de eerste rotatiemotor.
Nadat de Wankelpatenten geregeld waren,
klonk op 1 februari 1957 in de NSU ontwikkelingsafdeling het geluid van de nieuwe motor. Een motor waar een driehoekige rotor draaide in een 8-vormig huis, een exact 4-takt proces doorlopend.
Uitleg over de Wankelmotor staat hier...
De voorspoedige ontwikkeling voert tot een licentieverdrag met de Amerikaanse Curtiss-Wright Corporation.
Koppen in de kranten, NSU aandelen liefhebberspapier. Het duurt nog 7 jaren tot de eerste auto met Wankelmotor in een kleine serie vervaardigt wordt:
de NSU Spider met een kamervolume van 500 cc. Tijdens sportevenementen,
bij de 1000 cc ingedeeld, krijgt de NSU Spider wereldwijde interesse.
Duits Grand Tourisme Ralley Kampioen 1966 werden Rainer Strunz en Karl Heinz Panowitz in de NSU Spider.
Met de groten der aandrijvingsindustrie werden licentieverdragen gesloten.
In 1965 toont NSU de motor van de toekomst: de 2-schijfswankelmotor met
2x 500 cc kamervolume en 110 pk vermogen.
10. De presentatie van de NSU Ro 80
In 1967 is dan de presentatie van de NSU Ro 80, de eerste 'echte' wagen met Wankelmotor. Journalisten en experts uit vele landen kiezen hem dan:
'Auto van het jaar', 'Car of the year' of 'Auto des Jahres'.
NSU Ro 80 op het 29. Int. NSU Treffen Möhnsen Duitsland 6 juni 2009
De Ro 80 is een snelle reislimousine met gestroomlijnde carrosserie, waarin de geruisloze 'Wankel' tot wonderlijke prestaties komt. Dankzij de Neckarsulmer ingenieurs, technici en de Ro 80 worden verdragen gesloten met beroemde firma's: Daimler Benz, Fichtel & Sachs, Rolls-Royce, Alfa Romeo en General Motors behoren nu tot de 'Wankel-club' evenals enkele Japanse firma's zoals Toyo Kogyo en Toyota. In totaal sloten de 'Wankel-pioniers' in Neckarsulm 24 hoofd- en 3 nevenverdragen af met partners in Europa, Amerika en Azië.
11. De sportieve 'compactwagen'
Ondertussen zijn 100.000 kleine Prinz auto's vervaardigd. In 1958 wordt de
Sport Prinz hieraan toegevoegd en de Neckarsulmer autobouwers komen tot nieuwe daden. Ze bouwen in 1961 de Duitse 'compactwagen' nieuwe stijl, de NSU Prinz 4 die de productieaantallen stijl omhoog voert. In 1964 komt de Prinz 1000 uit met een luchtgekoelde 4-cilinder motor en een jaar later de sportieve uitvoering de NSU 1000 TT.
De NSU Type 110 en de 1200 ronden het automobiel-programma naar boven af. Stuurkarakter en snelheid onderstreept de sportiviteit van de auto's.
Verliezen tijdens recessie in eigen land worden ruim goed gemaakt door verkopen in het buitenland.
In Italië staat de NSU Prinz 4 op de eerste plaats van geïmporteerde auto's.
Met trots wordt in september 1966 de 500.000 ste NSU auto gepresenteerd die van de band afgelopen is, sinds de fabriek in 1957 weer begon met de productie van auto's. Met deze Typ 110 SC wordt ook de half miljard omzet-grens bereikt.
Toen in 1967 de NSU Ro 80 gekozen werd tot auto van het jaar, werkten de NSU ingenieurs al weer aan een nieuwe middenklasse-auto met een watergekoelde 1,5 liter motor met voorwielaandrijving, zijn naam: K 70.
De NSU K 70 in 1969. Kwam in de herfst van 1970 als VW in de showroom
In 1967 wordt 24% meer geproduceerd als in het voorgaande jaar. Toch zet zich de trend door om in deze bedrijfstak te fuseren. De internationale concurrentie is sterk. Wie bij wil blijven moet in grote dimensies denken.
NSU TT 20 mei 1969
- 1177 cc, 65 pk / 5.500 t/m, maximum snelheid 155 km/uur
Een fusie met een sterke partner kan het riskante alleen doorgaan verlichten en lijkt de enige juiste oplossing. Op de algemene vergadering van NSU aandeelhouders op 26 april 1969 wordt na 12 uur en 21 minuten felle discussie besloten samen te gaan met de rijke partner Auto Union Ingolstadt uit de grote VW AG. familie. Vanaf 21 augustus 1969 is het: NSU en Audi gaan samen verder.
De onderneming in Ingolstadt en Neckarsulm heeft 25.000 mensen in dienst, produceert 250.000 automobielen per jaar, heeft een compleet typeprogramma, een gemeenschappelijk dealernet en een goed opgezette buitenlandse handelsorganisatie.
De NSU Haubtversamlung op 10 maart 1969 waar tot fusie werd besloten met Auto Union AG met terugwerkende kracht per 1 januari 1969
Door de fusie tot de nieuwe firma Audi NSU Auto Union AG. in 1969, houdt het zelfstandig functioneren van NSU na 97 jaren op.
12. AUDI AG
Midden 1984 komt nog één keer de naam NSU in de krantenkoppen.
Wat al jaren te verwachten was gebeurt tijdens de 95e ledenvergadering
van Audi NSU. Op 1 januari 1985 gaat de AUDI AG verder, na weglating van de merknaam NSU. Maar, sinds 30 november 1984 bestaat, ten behoeve van de traditie de NSU GmbH Neckarsulm onder leiding van Peter Lutz. Niet alleen hier, maar ook in de harten van vele mensen die ooit wat te maken hebben gehad of nog hebben, met deze voor 100 jaar durende historie, zal het merk NSU verder leven.
Nieuwe uitgave: Die NSU-Story - Die Chronik einer Weltmarke - Peter Schneider
414 pagina's, 533 zw-afbeeldingen, 45 kleurfoto's, 235 x 270 mm, gebonden.